Newsy11 wybitnych Polek, o których obecnie mało kto pamięta. A przecież historia jest kobietą

11 wybitnych Polek, o których obecnie mało kto pamięta. A przecież historia jest kobietą

11 wybitnych Polek, o których obecnie mało kto pamięta. A przecież historia jest kobietą
20.05.2022 19:04, aktualizacja: 20.05.2022 19:18

W historii Polski nie brakuje zasłużonych i odważnych kobiet. O wielu z nich dziś już nie pamiętamy. Dlatego warto cofnąć się w czasie, aby dowiedzieć się jakie panie odegrały dużą rolę w historii naszego kraju.

1. Zofia Kielan-Jaworowska (1925-2015)

Paleobiolog, która została odznaczona tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Początkowo badała trylobity (wymarłe morskie stawonogi). Była kierownikiem wypraw polsko-mongolskich, podczas których, na pustyni Gobi, odnaleziono nowe gatunki dinozaurów oraz ssaków z okresu kredy. Interesowała się głównie wieloguzkowcami (roślinożerne lub wszystkożerne, pięciopalczastych ssaki żyjące późnej jury do oligocenu). W tej dziecinie stała się ekspertem na światową skalę. Opublikowała ponad 220 artykułów naukowych, a w czasie II wojny światowej należała do Szarych Szeregów i pomagała żydowskim dzieciom,

pinterest
pinterest

2. Wanda Boniszewska (1907-2003)

Zakonnica, mistyczka oraz stygmatyczka. Należała do bezhabitowego zgromadzenia zakonnego (Siostry od Aniołów) w Wilnie. W Wielki Czwartek 1934 roku została obdarzona stygmatami na rękach, głowie, prawym boku, stopach, tułowiu. Na jej ciele było też widać ślady po biczowaniu. Rany pojawiały się nieregularnie (głównie w piątki, czwartki i w okresie postu). Świadkowie twierdzili, że miała dar uzdrawiania i proroctwa. W 1950 roku została aresztowana za ukrywanie agenta Watykanu i przynależność do nielegalnego zakonu. Odbyła wyrok 10 lat więzienia na Uralu.

pinterest
pinterest

3. Joanna Żubr (1772-1852)

Pierwsza kobieta w stopniu sierżanta w wojsku polskim i uczestniczka wojen napoleońskich. Wstąpiła do 2 Pułku Piechoty (Księstwo Warszawskie). Została strzelcem i przed kolegami oraz dowództwem ukrywała swoją płeć. Nosiła męski mundur. Za męstwo i zasługi (wtargnęła na mury i zdobyła armatę) w czasie walk o Zamość w 1809 roku została nominowana do odznaczenia Orderem Virtuti Militari. Ze względu na płeć otrzymała go dopiero w 1812 roku. Była pierwszą Polką i jedną z pierwszych kobiet na świecie, która zdobyła to odznaczenie.

wikimediacommons
wikimediacommons

4. Faustyna Morzycka ps. „Barbara”, „Zora” (1864-1910)

Socjalistyczna działaczka oświatowa. Edukację odebrała w prywatnej pensji Henryki Czarnockiej w Warszawie. Jako nauczycielka prowadziła tajną szkołę dla dzieci chłopskich niedaleko Nałęczowa. O jej konspiracyjnej działalności dowiedział się Stefan Żeromski. Faustyna stała się pierwowzorem Stanisławy Bozowskiej - bohaterki Siłaczki.

wikimediacommons
wikimediacommons

5. Maria Anto (1936-2007)

Maria Anto/facebook
Maria Anto/facebook

Malarka, absolwentka warszawskiej ASP. Jej obrazy oscylują na granicy prymitywizmu, surrealizmu oraz fantastyki. Czuć w nich lęki jakich nabawiła się podczas II wojny światowej. Była porównywana nawet do Fridy Kahlo oraz Henriego Rousseau. Podczas stanu wojennego organizowała życie artystyczne w stolicy. Miała ponad 70 wystaw indywidualnych i zdobyła wiele nagród oraz wyróżnień.

pinterest
pinterest

6. Halina Konopacka (1900-1989)

Karierę sportsmenki rozpoczęła od narciarstwa. Później zainteresowała się lekkoatletyką. Była bardzo wszechstronna. Uprawiała skok wzwyż, rzut oszczepem, skok w dal, pchnięcie kulą i rzut dyskiem. Ta ostatnia dyscyplina zaprowadziła ją na szczyt. Podczas igrzysk olimpijskich w Amsterdamie w 1928 roku zdobyła złoty medal w rzucie dyskiem. Wynikiem 39,62 m ustanowiła rekord świata. Była pierwszą złotą medalistką olimpijską w historii polskiego sportu.

wikimediacommons
wikimediacommons

7. Janina Antonina Lewandowska (1908-1940)

Pilotowała szybowce i samoloty. Była podporucznikiem i pilotem lotnictwa wojskowego II RP. Jako jedyna kobieta-żołnierz została stracona w Katyniu. Wykonała skok ze spadochronem z wysokości 5 kilometrów - jako pierwsza kobieta w Europie. Pośmiertnie została awansowana do stopnia porucznika.

wikimediacommons
wikimediacommons

8. Alicja Dorabialska (1897-1975)

Była fizykochemikiem i prowadziła badania w dziedzinie energetyki przemian jądrowych. Podczas wmurowywania kamienia węgielnego pod budowę Instytutu Radowego w Warszawie, spotkała się z Marią Curie-Skłodowską. Została przez nią zaproszona do Paryża, gdzie obie panie współpracowały. Dorabialska pasjonowała się także śpiewem i doskonaliła swój warsztat wokalny.  Została pierwszą kobietą profesorem Politechniki Lwowskiej.

wikimediacommons
wikimediacommons

9. Regina Salomea Pilsztynowa (1718-po 1763)

Była podróżniczką i pamiętnikarką oraz pierwszą w historii polski lekarką (chociaż nie posiadała formalnego wykształcenia). W wieku 14 lat poślubiła Jakuba Halpira (specjalizował się w leczeniu chorób oczu), od którego wiele się nauczyła. Wyjechała z nim do Stambułu, gdzie samodzielnie leczyła najpierw kobiety, a później także mężczyzn. Po rozstaniu z mężem podróżował apo Imperium Osmańskim. Za zarobione pieniądze wykupywała jeńców chrześcijańskich, których dostarczała ich rodzinom i pobierała za to opłaty.

pinterest
pinterest

10. Magdalena Bendzisławska (przełom XVII i XVIII w.)

Była żoną cyrulika leczącego pracowników kopalni w Wieliczce. Zawodu uczyła się u jego boku. W 1697 roku zdobyła królewskie prawo do wykonywania zawodu. Po śmierci męża przejęła jego posadę i zajęła się leczeniem górników. Była pierwszą w Polsce kobietą-chirurgiem. Zajmowała się także leczeniem chorób oczu, usuwała zęby, nastawiała złamane kończyny, opatrywała ranienia. Od 2011 roku chirurgom szczękowym przyznawany jest medal imienia Magdaleny Bendzisławskiej.

pinterest
pinterest

11. Anna Henryka Pustowójtówna (1838-1881)

Przez babkę została wychowana na patriotkę. Tymczasem jej brat prześladował Polaków i służył w carskim wojsku. W Lublinie mocno angażowała się w działalność religijno-patriotyczną (śpiewała pieśni narodowe, organizowała procesje kościelne z okazji świąt narodowych). Przyłączyła się do powstania styczniowego. Brała udział w kilku bitwach, a po upadku zrywu udała się na emigrację.  Jako sanitariuszka brała udział w wojnie francusko-pruskiej. Została później odznaczona Krzyżem Zasługi.

wikimediacommons
wikimediacommons

Jaką zasłużoną Polkę dopisałbyś do tej listy?

Oceń jakość naszego artykułuTwoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
Zobacz także