Paprotka to roślina żyjące od bardzo dawna na naszej planecie. Kojarzymy ją najczęściej z lasami. Jej charakterystyczne liście zna każdy. Ma jednak swoje wymagania w pielęgnacji. Ma też zdolność oczyszczania powietrza od smogu pochłaniając szkodliwe substancje, takie jak formaldehyd i ksylen. Chociażby z tego bardzo prozdrowotnego powodu, powinna być strażniczką obecną w naszym domu! Dowiedz się, jak uprawiać paprotkę, aby korzystać z jej dobrodziejstw.
Roślina, która oczyszcza i jonizuje powietrze w domu, neutralizuje szkodliwe działanie elektromagnetyczne telewizorów, komputerów i telefonów, poprawia mikroklimat panujący w mieszkaniu. Neutralizując formaldehyd, który powstaje z niepełnego spalania węgla, paprotka jest super rośliną do walki ze smogiem!
Opis paprotki
Środowisko naturalne paprotki to wilgotne i cieniste lasy strefy umiarkowanej. Występuje jednak na całej kuli ziemskiej.
Paprotka ma płożące się kłącza zakończone pojedynczymi lub pierzastymi liśćmi.
Młode liście są zwinięte jak ślimak.
Paprotka wytwarza też zewnętrzne pędy, to korzenie powietrzne.
Gatunki paprotki do uprawy w domu
Nefrolepis wysoki (Nephrolepis exaltata) – bardzo popularna paprotka do uprawy w doniczce.
Ma długie, pierzaste liście oraz rozłogi pędów z młodymi roślinami.
Adiantum, niekropień (Adiantum capillus veneris) – mniejsza paprotka o jasnozielonych liściach, które kształtem przypominają miłorząb japoński. Bardzo szybko się rozrasta.
Płaskla łosioroga, łosie rogi, płaskla (Platycerium alcicorne) – epifit. W naturze rośnie w rozwidleniach gałęzi lub na korze drzew. Hoduje się ją jak storczyki. Jest bardzo efektowną rośliną.
Orliczka (Pteris) – ma pierzaste jasnozielone liście o dł. 25-30 cm.
#/media/Plik:Starr_080117-1740_Pteris_ensiformis.jpg){kind=link}
Ciemnotka okrągłolistna (Pellaea rotundifolia) – ma małe, okrągłe liście.
Stanowisko paprotki
Paprotka lubi półcień z rozproszonym światłem.
Im starsza roślina, tym potrzebuje więcej światła.
Bezpośrednie padanie promieni słonecznych może paprotkę poparzyć.
Należy też unikać stanowisk przy źródłach ciepła, czyli przy kaloryferach.
Bardzo nie lubią przeciągów.
Podłoże
Podłoże przepuszczalne, żyzne, o lekko kwaśnym pH o wartości 5,6
Paprotka lubi torf z rozdrobnioną kory drzew iglastych.
W sklepach ogrodniczych są gotowe worki ziemi dla paprotek.
Z racji częstego podlewania, wskazane jest zapewnienie w podłożu warstwy drenażu, np. z keramzytu.
Paprotka – temperatura
Optymalna temperatura dla paprotki to 18-25 stopni Celsjusza.
W okresie zimowym to 15-18 stopni.
Wilgotność
Paprotka lubi regularne zraszanie i obecność nawilżaczy powietrza.
Nie lubi natomiast wahań wilgotności powietrza, która powinna wynosić 60-80%.
Paprotka – podlewanie
Paprotki lubią wilgoć, stąd systematyczne podlewanie bardzo im służy.
Podłoże stale powinno być lekko wilgotne.
Woda do podlewania – najlepiej miękka – przegotowana i odstana.
Przesadzanie
Paprotkę nie należy przesadzać zbyt często.
Lubi swoje ciasne doniczki.
Przesadzamy paprotkę co 2-3 lata wiosną.
Najlepiej rosną w doniczkach ceramicznych, przez które wyparowuje nadmiar wody z podłoża.
Nawożenie
Roślinę można nawozić środkami przeznaczonymi dla paprotek od wiosny do jesieni, nie częściej niż 1 w miesiącu.
Zimą nawożenie można nawet pominąć przez okres 2-3 miesięcy.
Domowe sposoby na wzmocnienie paprotki to podlewanie jej esencją herbacianą bez lub z fusami. Fusy można zakopać w doniczce lub zostawić na jej powierzchni. Resztką herbaty (bez dodatków) możemy podlewać paprotkę nawet raz w tygodniu.
Rozmnażanie
Paprotkę najlepiej podzielić podczas przesadzania wiosną na kilka nowych sadzonek.
Wystarczy rozdzielić bryłę korzeniową.
Można też rozmnożyć ją przez młode rośliny, które pojawiają się na pędach/rozłogach paprotki.
Przycinanie
Paprotkę można przycinać. Usuwa się w ten sposób uschnięte liście.
Wycinać można też stare liście. Robi się to u samej ich podstawy. Paprotka po takim zabiegu wspaniale się regeneruje i odmładza.
Są też zwolennicy wycinania pędów, które są jej korzeniami powietrznymi.
Choroby paprotki
Obumierające liście to objaw niewłaściwej pielęgnacji paprotki.
Ponieważ paprotka lubi wilgoć, najczęściej po prostu ją przelejemy.
Liście żółkną i obumierają – zbyt dużo wody w podłożu – korzenie gniją, a liście obumierają.
Końcówki liści brązowieją i usychają – dzieje się tak, jeżeli nie utrzymamy odpowiednio wysokiej wilgotności powietrza w otoczeniu paprotki.
Grzyby
Grzyby lubią wilgoć, czyli środowisko odpowiednie dla paprotki, stąd często atakują roślinę.
Grzyby z rodzaju Alternaria, Colletotrichum i Phyllosticta wywołują plamy z obwódką na liściach paprotki.
Należy szybko zareagować i usunąć chore liście, roślinę opryskać preparatem na tego rodzaju grzyby dostępnym w sklepach ogrodniczych.
Szkodniki
Tarczniki i przędziorki- atakują paprotkę przy wysokiej temperaturze, a za niskiej wilgotności
Tarczniki powodują żółte plamy na liściach i lepkość przez wydalaną przez siebie substancję.
W przypadku tarczników liście należy przecierać wodą z szarym mydłem lub denaturatem, żeby zebrać żerujące na nich owady.
Przędziorki tworzą pajęczynki. Na ich likwidację wystarczy oprysk owadobójczy.
Skoczogonki – białawe, drobne owady bytujące na ziemi w doniczce.
Jeśli znajdą się na Twojej paprotce, należy ją przesadzić do świeżej ziemi.
Można też użyć specjalnych pałeczek nawozowo-owadobójczych.