13 najstarszych na świecie domów mieszkalnych, które przetrwały upadek niejednego imperium. One wciąż stoją
Jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że zachwycamy się starymi i zabytkowymi obiektami sakralnymi czy zamkami. Jednak musisz wiedzieć, że do naszych czasów zachowały się również wiekowe domy mieszkalne, które przetrwały upadek niejednego imperium. Obejrzyj galerię i przekonaj się, gdzie nasi przodkowie szukali schronienia.
30.06.2021 | aktual.: 30.06.2021 21:35
1. Sassi di Matera, 10 000 r. p.n.e.
Matera to miasto położone w południowych Włoszech. Jego częścią jest dzielnica Sasso Caveoso. Składa się ona z domów wykutych w jaskiniach. Pierwsze z nich zaczęły powstawać już w epoce kamienia (ok. 10 tys. lat temu). Ludzi zamieszkiwali je jeszcze w latach 50. XX wieku (nie mieli elektryczności, bieżącej wody). Wówczas rząd włoski wysiedlił osoby bytujące w grotach i przeniósł je do mieszkań w blokach. Obecnie w niektórych jaskiniach znajdują się sklepy, restauracje i hotele.
2. Knap Of Howar, 3500 r. p.n.e.
Gospodarstwo neolityczne Knap of Howar powstało ok. 3500 r. p.n.e. Znajduje się na wyspie Papa Westray (Orkady u wybrzeży Szkocji). Gospodarstwo zamieszkiwała najprawdopodobniej jedna rodzina, która trudniła się rolnictwem oraz hodowlą bydła. Zostało wzniesione na trawiastych wydmach i posiadało mury o grubości ok. 1,5 metra. Budynek był podzielony na dwie części: gospodarczą oraz mieszkalną.
3. Jarlshof, 2500 r. p.n.e.
To stanowisko archeologiczne znajduje się na Szetlandach. Pierwsze ślady osadnictwa na tym terenie pochodzą z ok. 2500 r. p.n.e. (epoka neolitu). Zachowane domostwa mają kształt okręgu. Zostały wzniesione z płaskich kamieni. Najprawdopodobniej były zadaszone drewnem oraz darnią. Światło docierało do wnętrza tylko przez otwór nad paleniskiem, którym uchodził dym. Osada na przestrzeni wieków była rozbudowywana (chociaż zachowały się pozostałości domostwa z okresu neolitu), a mieszkańcy porzucili ją ostatecznie w XVII wieku.
4. Meymand, 3000-2000 r. p.n.e.
To wieś w Iranie. Pierwsze wzmianki o tej osadzie pochodzą sprzed 12 000 lat. Jednak w Meymand życie toczy się nieprzerwalnie od ok. 3000 lat. Składa się ono z 400 jaskiń ułożonych jedna na drugiej. Obecnie wioskę zamieszkuje na stałe około 150 osób.
5. Mousa Broch, 300 r. p.n.e.
Ta masywna wieża znajduje się na Szetlandach. Została zbudowana pod koniec epoki żelaza. Pełniła funkcję mieszkalno-obronną. Miała 15 metrów wysokości i wzniesiono ją z płaskich kamieni układanych bez zaprawy. Najprawdopodobniej na piętrach znajdowały się mieszkania, a na samym dole zlokalizowano palenisko, spiżarnie i zbiornik na wodę.
6. Rzymska latarnia morska, II w. n.e.
Znajduje się przy zamku w Dover (Anglia). Wznieśli ją Rzymianie i jest jedną z trzech latarni morskich, które przetrwały upadek imperium rzymskiego. Ma ponad 15 metrów wysokości i została zbudowana z torfu, piaskowca, krzemienia oraz cegły.
7. Klasztor Świętego Jerzego, ok. 420 rok
Został wybudowany w Palestynie na urwisku Wadi al Kilt. Wzniosło go pięciu pustelników. Początkowo pełnił funkcję oratorium, a potem przekształcono go w klasztor. Został częściowo wykuty w skałach, a jego obecny wygląd jest efektem przebudowy przeprowadzonej w latach 1878-1901. Klasztor jest wciąż zamieszkały przez mnichów.
8. Saltford Manor House, ok. 1148 rok
Dom mieści się w angielskiej wsi Saltford. Jest uznawany za najstarszy dom w Wielkiej Brytanii, który znajduje się w prywatnych rękach. Został wybudowany przez hrabiego Williama z Gloucester. Stropy podtrzymują dębowe belki, a na piętro można wejść po spiralnych, kamiennych schodach.
9. Sky City, ok. 1150 r.
To osiedle znajdujące się w USA (stan Nowy Meksyk) zamieszkałe przez Indian z plemienia Acoma. Ta wioska (pueblo) jest najstarszą osadą na terenie USA, w której wciąż toczy się życie. Leży na skale o wysokości około 120 metrów i składa się z piętrowych domów. Zostały one wykonane z suszonej cegły i kamienia.
10. Kirkjubøargarður, XI wiek
To drewniana chata rybacka położona na Wyspach Owczych. Jest uznawana za najstarszy na świecie budynek z drewna, w którym wciąż mieszkają ludzie. Pierwotnie rezydowali w niej biskupi. Obecnie należy do rodziny Patursson (od 1550 roku) i mieści się w niej także małe muzeum.
11. Kandovan, XIII wiek
Ta skalna wioska leży w Iranie, a najstarsze domy mają nawet 700 lat. Najprawdopodobniej pierwszymi osadnikami byli ludzie uciekający przez Mongołami. Kandovan rozwinęło się dolinie, którą przecina rzeka. Domy w kształcie stożków są ściśle przyklejone do siebie. Mają od dwóch do czterech kondygnacji, a najniższe piętra były zajmowane przez zwierzęta. Kandovan na stałe zamieszkuje ponad 600 osób.
12. Maison de Jeanne, XIV wiek
Dom znajduje się w miejscowości Aveyron (południowa Francja). W środku mieści się kuchnia zachowana w dobrym stanie oraz sklepiona piwnica z poidłami dla zwierząt. Piętro jest nadbudowane i wychodzi poza strukturę domu. Wszystko dlatego, że w średniowiecznej Francji płacono podatek tylko od powierzchni podłogi. Dom można zwiedzać.
13. Thoor Ballylee, XV lub XVI wiek
Thoor Ballylee to osada w Irlandii, której największą atrakcją jest wieża mieszkalna. Posiada cztery kondygnacje, na które można dostać się za pomocą spiralnych schodów. Budowla zwana jest także wieżą Yeatsa, gdyż z początkiem XX wieku kupił ją irlandzki poeta William Butler Yeats. Mężczyzna spędzał w niej wakacje.
Który obiekt zrobił na Tobie największe wrażenie?