Te banknoty straciły już ważność i wartość. Nie przyjmą ich w żadnym sklepie. Wymień je

Banknoty, szczególnie te noszone w kieszeniach, czasem się niszczą. Niektóre kruszą się od wielokrotnego składania, inne przecierają się i tracą kolor, a jeszcze inne przedzierają się. Zdarza się, że nie możemy zapłacić nimi w sklepie lub punkcie usługowym, ponieważ obsługa nie chce ich przyjąć. Na szczęście możesz łatwo wymienić zużyte banknoty. Jeśli nie są doszczętnie zdewastowane, nic na tym nie stracisz.

Wymiana banknotów jest konieczna w dwóch przypadkach — kiedy przestały być obowiązującym środkiem płatniczym (wyszły z obiegu) lub kiedy są zniszczone. Najczęściej mamy do czynienia z tą drugą sytuacją. Za zniszczony i podlegający wymianie uważa się banknot, który jest postrzępiony, podarty, przerwany, poklejony, bardzo brudny lub odbarwiony. Każdy ma prawo odmówić przyjęcia takiego banknotu, a obowiązek wymiany leży po stronie jego aktualnego posiadacza.

Zasady wymiany uszkodzonych banknotów w polskiej walucie precyzyjnie określił Narodowy Bank Polski. Procedura jest bardzo łatwa.

• Jeśli nie ma wątpliwości, że banknot jest autentyczny i można bez problemu odczytać nominał, możesz wymienić go bezpłatnie w kasie dowolnego banku.
• W przypadku banknotu, który zachował się w jednym fragmencie w przynajmniej 75 procentach, otrzymasz w zamian pełną kwotę.
• W przypadku banknotów, których w całości zachował się fragment o powierzchni od 45 do 75 procent, otrzymasz połowę ich wartości nominalnej.
• Banknoty, z których zachowany fragment ma mniej niż 45 procent powierzchni, zostaną przesłane do NBP i przeznaczone do zniszczenia.
• Zamiast udawać się do banku, możesz sam przesłać zużyte lub uszkodzone banknoty do Centrali NBP. Ważne jest jednak, by przesłana kwota nie była większa niż 2000 zł. Pieniądze możesz wysłać przesyłką pocztową lub kurierską pod adres: Narodowy Bank Polski, Departament Emisyjno-Skarbcowy / ul. Świętokrzyska 11/21 /00-919 Warszawa z dopiskiem: „DES – wymiana”.
• Wymianie podlegają również uszkodzone oraz zniszczone monety. Otrzymasz za nie 100 procent wartości. Będzie tak nawet w przypadku, gdy doszło do rozdzielenia dwóch części monety (również jeśli posiadasz tylko jeden fragment).

NBP nie wymienia banknotów w obcych walutach. Zamiany możesz dokonać jedynie w oddziałach banków centralnych państw, które używają euro. Uszkodzony banknot zostanie wymieniony (na ogół bezpłatnie), jeśli zachowała się z niego więcej niż połowa. Jeśli zaniesiony do banku fragment będzie mniejszy, konieczne będzie udowodnienie, że pozostała większa część została bezpowrotnie zniszczona. Co ważne, wymianie nie podlegają banknoty, które zostały celowo uszkodzone.

W przypadku funtów używanych w Wielkiej Brytanii wymiany musisz dokonać, jeśli masz wycofane z obiegu banknoty o nominałach 20 funtów z wizerunkiem Adama Smitha lub 50 funtów przedstawiające Jamesa Watta i Matthew Boultona (wycofano je jesienią 2022 roku). Obecnie nie są one już środkiem płatniczym i nie zostaną przyjęte w żadnym punkcie handlowym ani usługowym. Takie banknoty, po zaniżonym kursie, skupują niektóre kantory. Jeśli planujesz polecieć do Wielkiej Brytanii, o wiele korzystniej będzie jednak wymienić je na miejscu. Możesz zrobić to bezterminowo w kasie Banku Anglii, przy Threadneedle Street w Londynie.