NewsyMasło czarownicy sieje postrach w lasach. Też możesz się na nie natknąć

Masło czarownicy sieje postrach w lasach. Też możesz się na nie natknąć

Leśnicy z Przedborowa wywołali w sieci niemałą burzę. Wszystko przez to, że w internecie pokazali masło czarownicy. To niezwykłe stworzenie nie jest ani zwierzęciem, ani rośliną, ani nawet grzybem.

masło czarownicy, fot. Getty Images
masło czarownicy, fot. Getty Images

21.09.2023 16:15

Masło czarownicy to w rzeczywistości wykwit piankowaty (łac. Fuligo septica). To niezwykłe stworzenie należy do śluzowców i jest najbardziej rozpowszechnionym oraz rozpoznawanym przedstawicielem tej grupy.

Czym jest masło czarownicy?

Wykwit, który zasłynął jako masło czarownicy, przypomina piankę leżącą na ziemi w lesie. Zwykle ma jaskrawą cytrynowożółtą lub przypominającą jajecznicę barwę. Mierzy od kilku do kilkunastu centymetrów. Choć wygląda na nieruchomy, przemieszcza się za pomocą nibynóżek. Robi to jednak bardzo powoli. Pokonuje ok. 1/2 cm na godzinę. Gdy napotka innego przedstawiciele swojego gatunku, łączy się z nim, tworząc jeden, wspólny organizm. Ma zdolność pochłaniania metali ciężkich, dzięki czemu znalazł zastosowanie w świecie nauki i jest wykorzystywany w licznych badaniach.

Skąd wzięła się nazwa masło czarownicy?

Ludzkość zna wykwit piankowaty od niepamiętnych czasów. Nie dziwi więc, że powstało wiele legend na temat jego pochodzenia. Swoją nazwę masło czarownicy zawdzięcza Germanom, którzy uważali, że wykwit jest właśnie rodzajem masła produkowanego przez wiedźmy. Uważano, że ten "produkt" potrafi zepsuć mleko sąsiadów. Wikingowie twierdzili natomiast, że Fuligo septica to wymiociny chowańca, czyli demonicznego kota towarzyszącego czarownicom. Prawdopodobnie nieco zmodyfikowana wersja tej historii krążyła w Anglii, gdzie wykwit piankowaty jest nazywany psimi wymiocinami.

Tak wygląda masło czarownicy. Fot. Wikimedia Commons
Tak wygląda masło czarownicy. Fot. Wikimedia Commons

Gdzie można spotkać wymiociny chowańca?

Masło czarownicy występuje na całym świecie. Jedynym obszarem, na którym nie można go spotkać jest Antarktyda. W Polsce pojawia się w okresie od lata do późnej jesieni. Można natknąć się na nie głównie po deszczu w lasach oraz zaniedbanych parkach. Wykwit ściśle przylega do podłoża. Najczęściej wybiera na miejsce bytowania opadłe, suche liście i spróchniałe pnie drzew. Rzadziej pojawia się na żywych roślinach.

Czy wykwit piankowaty jest groźny?

Ponieważ wykwit piankowaty ma zdolność akumulowania dużej ilości metali ciężkich, na ogół uważa się go za niejadalny. W niektórych regionach świata — w Meksyku oraz na terenie ukraińskich Karpat — zbiera się masło czarownicy i spożywa po wcześniejszej obróbce cieplnej. Zwykle grilluje się je lub smaży. Według niektórych źródeł w smaku przypomina nieco jajecznicę. Lepiej jednak nie próbuj tego sprawdzać w domowych warunkach.