Starej ścierki czy skarpetek nie wyrzucisz do domowego kosza. Oto co planują

Obecnie stare ubrania i ścierki trafiają do koszy na odpady zmieszane, a później na składowiska. Za nieco ponad rok wszystko się zmieni. Od 1 stycznia 2025 roku ma obowiązywać selektywna zbiórka tekstyliów. Wyjaśniamy, co to będzie oznaczało dla każdego z nas.

W ramach selektywnej zbiórki odpadów dzielimy odpady na sekcje: bio, papier, plastik i tworzywa sztuczne, szkło oraz odpady zmieszane. Osobno wyrzucamy również zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, czyli elektrośmieci, a także odpady wielogabarytowe, w tym m.in. meble i odpady pobudowlane. Choć wydaje się tego całkiem sporo, wkrótce zostanie wyodrębniona nowa grupa odpadów, które będzie trzeba segregować — tekstylia.

Selektywna zbiórka tekstyliów została uwzględniona w unijnych przepisach już kilka lat temu (podobnie jak np. obowiązek przytwierdzania plastikowych nakrętek do butelek z napojami). Powinna rozpocząć się 1 stycznia 2025 r., czyli za niewiele ponad rok. Zdaniem specjalistów od gospodarki odpadami Polska powinna już teraz przygotowywać się do wprowadzenia selektywnej zbiórki tekstyliów. Na razie niewiele się jednak o tym mówi. Nie wiadomo więc, jak zostanie rozwiązana ta kwestia. Są przynajmniej dwa możliwe scenariusze.

Problem polega na tym, że większość odpadów tekstylnych produkujemy w naszych domach. Rodzi się więc pytanie, jak zorganizować zbiórkę, byśmy szybko nabrali nawyku właściwego postępowania ze starą odzieżą. Jedną z możliwości jest ustawienie dodatkowych kontenerów na osiedlach. Obok pojemników na papier, szkło i plastik stanęłyby wtedy dodatkowe kosze na tekstylia. Inną prawdopodobną opcją jest zorganizowanie zbiórki tekstyliów analogicznie do elektrośmieci. Dla obywateli mogłoby to jednak być dość kłopotliwe, ponieważ musieliby czekać na cyklicznie organizowany w niektórych gminach (ale nie wszystkich) odbiór odpadów lub we własnym zakresie przekazywać je do Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych. Mogłoby więc skończyć się tak, że worki wypełnione ubraniami lądowałyby przy pergolach śmietnikowych (jak obecnie bywa np. ze starymi telewizorami, lodówkami itp.), a pojedyncze rzeczy trafiałyby do koszy z odpadami zmieszanymi (jak mimo wysokich kar dzieje się np. z telefonami i kablami).

Selektywna zbiórka odpadów ma w pierwszej kolejności zmniejszyć ilość odpadów lądujących na składowiskach. Od 2025 r. w Europie zakazane będzie składowanie odpadów biodegradowalnych oraz wszystkiego, co nadaje się do recyklingu. Unia Europejska w dalszej perspektywie (od 2030 r.) zamierza całkowicie zlikwidować składowanie śmieci. Selektywna zbiórka tekstyliów jest jednym ze środków do osiągnięcia tych celów. Stare ubrania czy ścierki mogą zostać użyte do produkcji nowej odzieży, a także przerobione na czyściwa lub wypełniacze do mebli. Oczywiście część z nich już teraz trafia do ponownego przetworzenia, ale w Polsce jest to zaledwie 1%, czyli to kropla w morzu. W całej Europie selektywnie zbieranych jest ok. 1/3 ubrań, które trafiają na rynek. Reszta ląduje na składowiskach, najczęściej zlokalizowanych w Afryce lub Azji.