Jesteś rannym ptaszkiem? Naukowcy znaleźli przyczynę w genach

Wyniki badań nad związkiem porannego wstawania z genami opublikowano w piśmie "Genome Biology and Evolution". Naukowcy twierdzą, że osoby zaliczające się do rannych ptaszków część kodu genetycznego odziedziczyły po... neandertalczykach.

Ranne ptaszki lubią wstawać skoro świt i twierdzą, że mają z tego mnóstwo korzyści. Tego samego zdania są naukowcy. Wczesne rozpoczynanie dnia ma zapewniać lepsze samopoczucie i zmniejszać ryzyko depresji oraz raka piersi. Poza tym pomaga wyregulować rytm dobowy i dobrze spać w nocy. Osoby wstające rano twierdzą, że dzięki temu są również bardziej produktywne.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Wszystko to brzmi zachęcająco, ale niestety nie każdy jest w stanie zrywać się z łóżka o 5 czy 6 rano. Od dawna znany jest podział na tzw. ranne ptaszki (zwane też skowronkami) oraz sowy. Pierwsze uwielbiają wstawać wcześnie, a drugie wolą sobie pospać, ale za to są aktywne do późnej nocy. Okazuje się, że te różnice mogą mieć związek z genami, które część ludzi odziedziczyła po neandartalczukach.

Neandartalczycy to wymarli przedstawiciele gatunku Homo. Żyli od 400 000 do 24 500 lat temu. Naukowy szacują, że współcześni Europejczycy i Azjaci odziedziczyli po nich ok. 2 proc. kodu genetycznego. Naukowcy postanowili sprawdzić, czy ten niewielki ułamek genów wpływa na nasz rytm dobowy. W tym celu porównali znajdującą się w Wielkiej Brytanii bazę danych zawierającą informacje zdrowotne setek tysięcy Europejczyków z DNA pobranym z kości oraz zębów neandertalczyków.

W czasie badań naukowcy wyróżnili aż 246 genów odpowiadających za rytm dobowy organizmu. Odkryli również, iż osoby deklarujące, że są tzw. rannymi ptaszkami, czyli lubią wstawać wcześnie, mają określone warianty genów neandertalczyków. Jest więc bardzo możliwe, że niektóre fragmenty kodu genetycznego odziedziczone po praprzodkach wpływają na nasz rytm dobowy. Naukowcy podkreślają jednak, że sposób, w jaki funkcjonuje nasz organizm w ciągu doby, jest bardzo złożony i mogą mieć na niego wpływ również inne czynniki.

Naukowcy wyróżnili również inne cechy związane ze zdrowiem, które możemy zawdzięczać genetycznemu spadkowi po naszych praprzodkach. Należą do nich m.in. większa tolerancja niskiego poziomu tlenu na dużych wysokościach (szczególnie przydatna himalaistom) oraz większa podatność na niektóre choroby. Zdaniem badaczy geny neandertalczyków mogą mieć również związek ze zwiększonym ryzykiem ciężkiego przebiegu zakażenia COVID-19.